Dag 1 Amsterdam - Algiers
Bij aankomst in Algiers ga je direct naar je prettige hotel in het Franse gedeelte van de stad. Hiervandaan verken je de overduidelijk door de Fransen gebouwde stad, en maak je zo een wandeling naar de Kasbah. Aan de voet van de Kasbah concentreert zich de handel en is het een drukte van belang; naarmate je meer naar boven loopt wordt het rustiger. Bovenaan de Kasbah staat het Paleis van de Bey, dat tegenwoordig weer bezocht kan worden. Even ten noorden van de Kasbah staat nog de beroemde Notre dame d’Afrique, met fraai uitzicht over de stad en de zee. In de haven van Algiers zijn tal van eenvoudige visrestaurantjes, waar je overheerlijk verse vis kunt eten!
Dag 2 Algiers
Vandaag heb je vrije tijd in Algiers om de stad te verkennen. Zwerf door de hoofdwinkelstraat dicht bij het hotel, waar je tal van restaurantjes aantreft, maar ook interessante boekwinkeltjes. Niet al te ver van het hotel liggen ook het Nationaal Museum van Oudheden en het Bardo Museum, beide zeer de moeite waard. Tot slot is een trip naar het Makam Echahid, het monument voor de Martelaren, de moeite waard. Het hoog boven de kust verheven monument en het bijbehorende museum worden druk bezocht door de lokale bevolking. Lager, te bereiken met een kabelbaantje, liggen het mooie Museum van de Schone Kunsten en de fraaie Jardin d’Essai.
Dit alles hoeft niet vandaag, we komen nog twee keer terug in Algiers.
Dag 3 Algiers - Sétif, excursie Djemila
Reizen over land door de regio die bekend staat als Kabilië is tijdrovend en daarom kiezen we voor een korte vlucht, direct naar Sétif. Daar komen we dan vroeg in de middag aan, en maken daarvandaan in de namiddag, wanneer de warmte minder wordt en het licht mooier, de excursie naar de werelderfgoedsite van Djemila. Hier bezoeken we de ruïnes van het oude Romeinse Cuicul. Een van de mooiste sites van een Romeinse koloniale stad in Noord-Afrika. De stad werd in eind eerste eeuw na Christus gesticht door Romeinse veteranen, hoog in de heuvels van wat nu Klein-Kabilië wordt genoemd, en kijkt uit richting Middellandse Zee. We kunnen natuurlijk het bijbehorende museum bezoeken, met een indrukwekkende verzameling mozaïeken, maar het mooist is het om rond te struinen en de baden, de tempels, het forum en het theater te ontdekken. In de Christelijke wijk van de vijfde eeuw na Chr. tref je de restanten van basilieken en een doopkapel.
In het kleine maar gezellige Sétif overnachten we in een centraal gelegen hotel.
Dag 4 Sétif - Constantine
Vandaag rijden we een stukje oostwaarts, zo’n 130 kilometer, naar de stad Constantine. De stad ligt spectaculair aan een diepe kloof, die de stad aan drie kanten omgeeft. De vierde zijde biedt vanuit de hoogte mooi zicht op het omliggende platteland. De kloof wordt her en der overbrugd door spectaculaire hangbruggen. Bezoek ook het kleine maar leuke stadsmuseum waar je onder andere schilderijen aantreft van hoe de stad er een, twee eeuwen geleden uitzag.
Dag 5 Constantine - Batna, excursie Tazoult, Timgad en Medracen
Ook vandaag is het niet heel ver rijden naar de volgende pleisterplaats Batna, zo’n 120 kilometer rijden. Maar we gaan wel op tijd op weg, omdat we ’s middags nog een uitgebreide excursie gaan maken.
Het kan nog heel warm worden overdag, dus we gaan niet te vroeg op pad. Eerst rijden we naar Tazoult, waar een leuk klein museum met veel Romeinse resten te zien is. Het herinnert je eraan dat er meer Romeinse steden en nederzettingen in deze streek waren dan Timgad alleen. Maar Timgad was wel de grootste en de belangrijkste. Het is een van de best bewaarde Romeinse steden van Noord-Afrika. Ook een Unesco werelderfgoedsite. Timgad beleefde zijn hoogtijdagen in de tweede tot en met vierde eeuw na Christus, ook de hoogtijdagen van vele andere Romeinse kolonies in noordelijk Afrika. Je kunt hier uitgebreid wandelen door het rechthoekige grit van de stad, en tempels, stadspoorten, baden, markten en het capitool bezoeken. Imposant is ook het even buiten de stad gelegen Byzantijnse fort.
Na het bezoek aan Timgad rijden we via een mooie omweg terug naar Batna. Die omweg maken we om het bijzondere mausoleum van Medracen, ofwel de Numidische Berberkoning Imedghassen, te zien. We hebben het dan over de vierde eeuw voor Christus, nog voor de Punische oorlogen. Dergelijke tombes zijn er maar een paar van bekend en ze laten zien dat de Numidiërs, die de voorvaderen zijn van de Berbers, al vroeg in contact stonden met de Hellenistische wereld. Het is een imposant rond piramideachtig gebouw met rondom Dorische zuilen. Mooie plek om te zijn als de dag langzaam op zijn einde loopt.
Dag 6 Batna - Algiers
Vandaag nemen we een binnenlandse vlucht terug naar Algiers. Afhankelijk van de tijd van de vlucht hebben we nog een middag dan wel avond in Algiers.
Dag 7 Algiers - Tamanrasset
Vandaag hebben we sowieso nog tijd in Algiers, om te zien en te doen waar je eerder niet aan toekwam. De vlucht naar Tamanrasset vertrekt pas laat op de avond.
Overigens moeten we met de vluchttijden van Air Algérie altijd een slag om de arm houden, het is mogelijk dat het tegen de tijd dat we moeten boeken het anders is dan wij nu denken. Indien nodig zal het programma worden aangepast aan de vluchttijden zoals we ze uiteindelijk kunnen boeken.
Zoals het er nu uitziet komen we dus ’s nachts aan in Tamanrasset, waar we zullen neerstrijken in een privéhuis voor de overnachting.
Dag 8 Tamanrasset - Assekrem
Vanochtend word je wakker in een andere wereld. De atmosfeer van een woestijnstad als Tamanrasset heeft altijd iets opgewondens. Als je even buiten gaat kijken zijn de chauffeurs waarschijnlijk al bezig met sleutelen aan hun Landcruisers en aan het pakken van de etenswaren, water en al het andere dat we tijdens onze woestijntocht nodig zullen hebben. Het zijn allemaal lokale Toearegs, en we zijn de komende dagen in hun handen. Behalve de chauffeurs hebben we ook een eigen kok bij ons en een lokale gids. We zijn in goede handen.
Na het ontbijt gaan we al gauw op pad, Eerst moeten er nog wat administratieve zaken worden geregeld, zoals de permits voor de natuurparken. Ook slaan we nog wat proviant in en kopen we chèches in, hoofddoeken die ons zullen beschermen tegen de altijd aanwezige felle zon.
Tamanrasset is een van de belangrijkste steden in de Sahara en een belangrijke stad voor de Toeareg van Algerije. De stad is gegroeid van niet meer dan een paar huizen onder Franse bezetting (toen heette het Fort Laperrine, naar een van de belangrijkste architecten van de Franse Sahara-exploratie) tot een stad met nu zo'n 100.000 inwoners. Er is weinig te zien of te doen in Tamanrasset zelf, behalve de Saharaanse sfeer opsnuiven, maar het is een uitstekende uitvalsbasis voor het verkennen van het prachtige landschap in de omgeving.
In de loop van de ochtend vertrekken we naar Assekrem en de kluizenaarshut van de Franse monnik Père Foucauld, die zijn basis in dit deel van de Sahara had. We passeren prachtige bergtoppen zoals de Ighaghen en lunchen bij de guelta van Afilale, voordat we eindigen bij Assekrem en het bijbehorende klooster. Na een spectaculaire zonsondergang brengen we de nacht door in de berghut, een bevoorrechte plek in zo'n adembenemende omgeving. Vanavond maak je ook voor het eerst kennis met de kookkunsten van onze eigen kok.
Père Foucauld
Charles de Foucauld, geboren in 1858 in een rijke familie, trad na een korte militaire diensttijd tot het priesterschap. Na een tijd als soldaat in Marokko en Algerije te hebben doorgebracht, reisde Foucauld naar het Hoggargebergte om zich te verdiepen in het gebed en de lokale Toearegstammen te bekeren. Hij was zeer geïnteresseerd in de mensen met wie hij leefde en bracht tien jaar door met het inventariseren van hun gebruiken en taal. Hij vermeed traditionele Europese gemakken en bouwde een toevluchtsoord op de Hoggar-toppen bij Assekrem, waar hij een grotendeels ascetisch leven leidde en probeerde dicht bij de Toearegs te komen. Hij werd in 1916 buiten zijn kluizenaarshut vermoord door Toearegs die zich verzetten tegen de Franse bezetting van hun land. Zijn kluizenaarshut bestaat nog steeds en is een fantastische plek om de zon te zien ondergaan en opkomen boven de indrukwekkende verzameling omringende bergtoppen.
Dag 9 Assekrem - Hirafouk - Aouksem
We rijden naar het kleine Toearegdorpje Hirafouk en verkennen de huizen en tuinen, evenals de neolithische rotstekeningen. Vervolgens gaan we naar de spectaculaire Aouksemkrater, meer dan 500 meter breed en 300 meter diep. Op de bodem bevinden zich natronafzettingen die door de lokale Toearegbevolking worden gebruikt voor medicijnen en de bereiding van tabak. We slaan ons kamp op in de buurt van de krater.
Voor het eerst maken we ons eigen kampement. Voor tentjes, matrassen en dekens wordt gezorgd, maar voor wie daar de voorkeur aan geeft is het wel aanbevolen een eigen goede slaapzak mee te nemen. Of je de tentjes gebruikt is een tweede: buiten slapen onder de sterrenhemel is hier de gewoonte.
De Toearegs
De Toearegs, of de Kel-Tamashek (sprekers van het Tamashek), zijn een nomadische bevolkingsgroep, die leven in Algerije, Mali, Niger, Libië en Burkina Faso. Hun oorsprong is niet helemaal bekend, maar velen geloven dat zij eigenlijk Berbers zijn die de woestijn in trokken tijdens de Arabische invasies van Noord-Afrika.
Toearegs zijn moslims, en een ongewoon aspect van hun cultuur is dat de mannen een soort sluier dragen die bekend staat als een tagelmoust terwijl de vrouwen de gezichten onbedekt laten. De Toearegs stonden bekend als geduchte krijgers en waren een grote belemmering voor de Franse verkenning van de Sahara in de late 19e en vroege 20e eeuw. Ze boden fel verzet tegen aantasting van hun land en bij gelegenheid slachten ze hele expedities af. Toearegmannen kunnen nog steeds gezien worden met hun traditionele zwaarden wanneer ze reizen.
Toeareggroepen in Mali en Niger zijn afgelopen jaren al betrokken geweest bij conflicten met de overheid bij pogingen om een grotere autonomie krijgen. De Toearegs die rond 2011 uit Libië vluchtten maken de situatie in de hele regio alleen maar ingewikkelder. Zij hebben toen tijdelijk de macht gegrepen in Noord-Mali, waarbij hun revolutie gekaapt werd door jihadisten en andere radicalen die hun kans schoon zagen. Inmiddels zijn deze groepen voornamelijk nog in Noord-Mali en Niger actief, en in het defensief gedrongen.
De Algerijnse overheid heeft haar greep op de grensgebieden met Libië, Niger en Mali verstevigd om te zorgen dat de revoltes niet overslaan naar Algerije. Dat is ook de reden dat gebieden ten zuiden van Tamanrasset en Djanet voor toeristen nog steeds afgesloten zijn. Het gebied tussen Tamanrasset en Djanet, waar wij nu gaan reizen, is echter volledig onder controle van de Algerijnse overheid.
Dag 10 Aouksem - Mertoutek - Oued Ahtes
We rijden nu de Tefedest binnen, een granietmassief ten noordwesten van Atakor. We bezoeken het dorp Mertoutek, de thuisbasis van de Kel Ahaggar Toearegs, en verkennen de palmentuinen en bezoeken vervolgens de locaties met eeuwenoude rotstekeningen en -schilderingen. Daarna reizen we verder richting Oued Ahtes waar we kamp opslaan voor de avond.
De Tefedest
Gelegen 200 km ten noorden van Tamanrasset, staat de Tefedest bekend als een van de mooiste gebieden van de Sahara. Het is een uitgestrekt massief, afgewisseld met talloze guelta's en opgedroogde rivierbeddingen en staat bekend om zijn ongelooflijke rijkdom aan oude rotstekeningen. Het dorp Mertoutek de enige permanente nederzetting binnen het gebied en wordt het bewoond door nomaden en is het vaak mogelijk om hen te ontmoeten terwijl ze hun kuddes vee hoeden. Het massief is verdeeld in twee verschillende gebieden: de 'zwarte' en 'witte' Tefedest, respectievelijk vernoemd naar de kleur van de rotsen en het bleke zand dat de omgeving domineert.
Dag 11 Oued Ahtes - Erg Talachimte
We bevinden ons in het hart van de Tefedest, een gebied met zwarte rotsen en zand, diepe valleien omgeven door hoge rotswanden en uitgedroogde rivierbeddingen met weelderige vegetatie. Oued Ahtes is rijk aan eeuwenoude rotstekeningen die hier duizenden jaren geleden zijn gemaakt. Daarna rijden we naar de prachtige duinen van Talachimte, waar we zullen kamperen.
Dag 12 Erg Talachimte - Amadror
We steken een plateau over voordat we aan het einde van de dag Amadror bereiken. Het Amadrorbekken beslaat een oppervlakte van 180.000 km². De zoutvlakten speelden tussen ongeveer 1900 en 1970 een belangrijke rol in de economie van de regio Hoggar. Tot voor kort werd zout gewonnen en in de open lucht in blokken van 40-60 kg gesneden. Na het regenseizoen werd het per kameel naar Niger vervoerd en geruild voor gierst.
Dag 13 Amadror - Erg Tihoudaien
Na een korte rit komen we aan bij de duinen van Tihoudaien, een zee van zandduinen die tot de mooiste duinen in de centrale Sahara behoren. De duinen worden voortdurend door de wind gevormd en vormen een landschap van pieken en dalen, die eindeloos voortrolt door het landschap. We overnachten aan de rand van de duinen.
Dag 14 Erg Tihoudaien - Afdaniouen - Tassili Affara
We verkennen de Tassili van Afdaniouen en steken vervolgens de vlakte van Affara over, waar de combinatie van zandsteen en graniet het Affaragebergte fantastische vormen geeft. De voet van de bergen bestaat uit enorme granietblokken en rijst abrupt op vanaf het plateau tot een hoogte van ongeveer 200 meter. Op die voet verrijst dan weer een ongeveer even hoge enorme zandsteenkroon. Al deze vreemd gevormde pieken geven het landschap een heel bijzonder aanzicht.
Aan het einde van de dag zetten we ons bivak op bij de duinen van Tin Grenga.
Dag 15 Tassili Affara - Aharhar
Vandaag brengen we een deel van de tijd door in de oase van Aharhar. Het is een groene oase gelegen in een corridor tussen de bergen, vol grotten, rotswanden en guelta's (waterpoelen) met prachtige uitzichten. Het Tifinagh-schrift, dat dateert uit de periode van de grote karavanen, is overal op de rotswanden van Aharhar te vinden.
Dag 16 Aharhar - Tasset - Iherer
In de loop van de ochtend komen we aan in Tasset. Tasset is een van de mooiste plekken met rotstekeningen en prehistorische grotten. We zien prachtige rotstekeningen van buitengewone finesse, daterend uit de Bovidische periode, zoals die in de grotten van Ikadenouchir en Tin Tahadhaft. Vervolgens rijden we door naar het dorp Iherer, waar we in de late namiddag aankomen. Het dorp ligt in een kloof, omringd door hoge kliffen, met aan de voet daarvan weelderige vegetatie. Hier zullen we voor de verandering niet in onze eigen tenten slapen, maar in een kampement waar ook wat meer voorzieningen zijn, zoals ook douches. En dat mag best na een volle week in de woestijn. We blijven hier twee nachten.
Tassili N'Ajjer
De Tassili N'Ajjer is een nationaal park in de Sahara, gelegen op een uitgestrekt plateau in het zuidoosten van Algerije. De Tassili N'Ajjer werd in 1982 opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
De Tassili N'Ajjer ligt in een vreemd maanlandschap van grote geologische waarde en herbergt een van de belangrijkste verzamelingen prehistorische grotkunst ter wereld. Meer dan 15.000 tekeningen en gravures documenteren de klimaatveranderingen, de migraties van dieren en de evolutie van het menselijk leven aan de rand van de Sahara van 6000 voor Christus tot de eerste eeuwen van de huidige jaartelling. De geologische formaties zijn van uitzonderlijk landschappelijk belang, met geërodeerde zandsteenformaties die 'rotsbossen' vormen.
Dag 17 Iherer, wandelen Idarène Gorges
Vanochtend gaan we in ieder geval een mooi stuk wandelen langs de gorges d'Idarène, We volgen daarbij de guelta’s, de met riet omzoomde waterstromen, die hier de woestijn uitmonden. De betovering van de plek, met zijn serene sfeer, de kleuren van de lucht en de aarde, en de stroming van het water in de nabijgelegen guelta’s (waterpoelen) vol vissen en beschermd door rietstengels, geven deze wandeldag de aanblik van een aards paradijs.
Dag 18 Iherer - Tin Teghart - Erg Admer
We verkennen de Tin-Aghrem-gravures en de ruïnes van het paleis van de voormalige koning van Iherer.
‘s Middags rijden we niet al te ver naar Dider, waar we een bezoek brengen aan Tin Teghart, dat beroemd is om zijn rotstekeningen. Eind van de middag strijken we neer bij de zandduinen van de Erg Admer, een immense zee van helder zand. Bij het avondlicht hebben we tijd te wandelen door het warme zand en ons te verwonderen over het lichtspel van de ondergaande zon. Daarna, zoals iedere avond: een heldere sterrenhemel! We slapen aan de voet van deze duinen.
Dag 19 Erg Admer - Essendilène - Tikobaouin
Een korte rit brengt ons naar Essendilène, waar we ons te midden van een labyrint van rotsachtige pieken bevinden. Het uitzicht is adembenemend: een woud van stenen hoogtes, doorsneden door een dramatische kloof, strekt zich voor ons uit. De aankomst bij de majestueuze Essendilène guelta, aan de voet van een torenhoge, steile klif, is ontzagwekkend.
In de middag komen we op een plek die de Boog van Tikobaouin wordt genoemd. Hier trof Theodore Monod, een Franse ontdekkingsreiziger uit de vorige eeuw, talrijke prachtige rotstekeningen aan. We zullen overnachten in de nabijgelegen duinen van Tikobaouin.
"De verbeelding dwaalt vrij rond, net als de met ontzag vervulde reiziger die sprakeloos is van de pure kunstzinnigheid van de creaties van de natuur", noteerde de Théodore Monod hier.
Dag 20 Tikobaouin - Djanet
Met onze landcruisers doorkruisen we het laatste stuk van de Tassili N'Ajjer, van Tikobaouin naar Djanet, via Imourouden en Timghas, waar we de laatste schilderingen bekijken voordat we de oase van Djanet bereiken. Daar strijken we neer in een hotelkampement, waar een goede douche wacht voordat je in de middag nog een stadswandeling door het kleine Saharaanse stadje maakt. Het zijn de laatste uren hier in de Sahara.
Zoals het er nu uit ziet - ook hier weer een voorbehoud - vliegen we midden in de nacht naar Algiers.
Dag 21 Djanet - Algiers
We komen dus ook heel vroeg aan in Algiers. We hebben dit laatste verblijf geboekt in Hotel Djazair, ook wel bekend onder zijn oude naam, het St. George. Het is een prachtig hotel uit de Franse tijd, met de juiste dosis vergane glorie. Veel beroemdheden hebben hier hun verblijf in Algiers doorgebracht. En in de Tweede Wereldoorlog was hier het hoofdkwartier van de geallieerden. Het hotel heeft mooie tuinen en een aangenaam zwembad. Het ligt niet heel centraal, maar het is er goed toeven, dus je hoeft er niet per se op uit. En als je dat wel wilt - en er is zeker nog genoeg te zien in Algiers - dan bestel je een taxi bij de receptie om er op uit te gaan.
Dag 22 Algiers – Amsterdam
Terugvlucht naar Amsterdam.